Επάγγελμα: ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ (ΒΟΗΘΟΣ)
Περιγραφή Επαγγέλματος:
Αντικείμενο της εργασίας του είναι η εγκατάσταση, η συντήρηση, ο έλεγχος, η επισκευή και η ασφαλής λειτουργία κάθε φύσεως μηχανολογικού εξοπλισμού σε κτίρια, οικοδομές ή βιομηχανίες. Ειδικότερα, ο Βοηθός αυτό κάτω από την επίβλεψη του υπεύθυνου μηχανολόγου μηχανικού συναρμολογεί, συντηρεί και επισκευάζει μηχανές και μηχανολογικές εγκαταστάσεις, δοκιμάζει και ρυθμίζει τη λειτουργία τους και ελέγχει την παρεχόμενη ασφάλεια και την αναμενόμενη απόδοση και ισχύ τους. Εξετάζει τους χώρους του κτιρίου ή του εργοστασίου όπου θα εγκατασταθούν τα μηχανήματα, υπολογίζει τις θέσεις και τον τρόπο τοποθέτησης και σύνδεσης των διαφόρων μηχανημάτων και συσκευών και υπολογίζει το κόστος της εργασίας και των υλικών, καθώς και τις άλλες δαπάνες της κατασκευής, της εγκατάστασης, της λειτουργίας και της συντήρησης των μηχανημάτων. Ο Βοηθός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων μπορεί να ειδικευτεί στον ενεργειακό τομέα, στις κατασκευές καθώς και στον τομέα της εφαρμοσμένης μηχανικής. Ακόμη, μπορεί να ειδικευτεί σε ορισμένους τύπους μηχανών, όπως εργαλειομηχανές, τουρμπίνες, μηχανές εσωτερικής καύσης. Για παράδειγμα, όταν ειδικεύεται στα συστήματα θέρμανσης και υδραυλικών εγκαταστάσεων μελετά σχέδια, σημειώνει τα σημεία από τα οποία θα περάσουν οι σωληνώσεις, μετράει τους σωλήνες, τους κόβει, τους τοποθετεί και κατόπιν συνδέει τα διάφορα τμήματα των σωλήνων και των εξαρτημάτων με συγκόλληση. Όταν ειδικεύεται στις εργαλειομηχανές ανάλογα με τη δουλειά και το μέταλλο που θα χρησιμοποιήσει, διαλέγει το κατάλληλο εργαλείο και αφού κάνει τους υπολογισμούς που χρειάζονται, χαράσσει το μέταλλο και το τοποθετεί στο συγκεκριμένο εργαλείο (τόρνο, φρέζα κ.ά.) για να του δώσει τη μορφή που θέλει. Τέλος, πρέπει να ακολουθεί τις τεχνικές οδηγίες του κατασκευαστών υλικών και εξαρτημάτων και να χρησιμοποιεί με ορθολογικό τρόπο τα εργαλεία, τις συσκευές και τα όργανα ελέγχου που χρησιμοποιεί.
Συνθήκες Εργασίας:
Οι συνθήκες εργασίας του βοθού μηχανολογικών εγκαταστάσεων ποικίλουν και εξαρτώνται από το ακριβές αντικείμενο της εργασίας του και το χώρο που απασχολείται. Εργάζεται πολλές ώρες, όρθιος ή σκυφτός γεγονός που τον καταπονεί σωματικά ενώ η προσοχή και η υπευθυνότητα που απαιτεί η εργασία του τον επιφορτίζει με ένταση και άγχος. Συνήθως, εργάζεται σε κλειστούς χώρους, όπου οι συνθήκες είναι πολλές φορές ανθυγιεινές λόγω του θορύβου και της σκόνης από τη λειτουργία των μηχανών. Χρειάζεται να λαμβάνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας (στολή, κράνος κ.ά.) για την πρόληψη ατυχημάτων, γιατί οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι από τη χρήση εργαλείων και μηχανών. Συχνά, επίσης, διατρέχει κίνδυνο όταν χρειάζεται να επισκευάζει και να συντηρεί μηχανές που βρίσκονται σε λειτουργία. Πολλές φορές είναι αναγκασμένος να εργάζεται υπερωριακά, όταν υπάρχει φόρτος εργασίας. Ως ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να καθορίζει ο ίδιος τις συνθήκες εργασίας αλλά και πάλι το ωράριό του είναι εξαντλητικό. Μέσα στα πλαίσια της εργασίας συχνή είναι η μετάβασή του σε βιομηχανικούς χώρους και η συνεργασία με το υπόλοιπο τεχνικό προσωπικό.
Ιδιαίτερα Προσωπικά Χαρακτηριστικά και Ικανότητες:
Ο Βοηθός Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων χρειάζεται να διαβάζει με ευχέρεια μηχανολογικά σχέδια, να σχεδιάζει γραφήματα και απλά σχέδια μηχανολογικών εξαρτημάτων. Ακόμη, οι μηχανικές ικανότητες και δεξιότητες, οι οργανωτικές ικανότητες, η υπομονή, η επιμονή και η αντοχή στην πίεση και το άγχος είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον συγκεκριμένο επαγγελματία. Επιπλέον, είναι ανάγκη να χειρίζεται με μεγάλη ακρίβεια και συντονισμό κινήσεων τις εργαλειομηχανές που χρησιμοποιεί, να είναι ευκίνητος και να αντέχει στην κόπωση. Χρειάζεται, ακόμη, να του αρέσει να ασχολείται με εργαλεία και μηχανές, να είναι επιδέξιος στα χέρια, σταθερός στις κινήσεις του, προσεκτικός και συγκεντρωμένος στην εργασία του. Επιπλέον, απαιτείται να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες, να είναι επινοητικός και εφευρετικός, να διαθέτει παρατηρητικότητα, να είναι υπεύθυνος και συνεπής και να έχει σωματική αντοχή και δύναμη. Επίσης, σημαντικά προσόντα για το επάγγελμα είναι η ευχέρεια στους υπολογισμούς και στις μετρήσεις, η καλή αντίληψη του χώρου, η πρακτική σκέψη και η ικανότητα συνεργασίας και επικοινωνίας, εφόσον συχνά αποτελεί μέλος μιας ομάδας εργασίας. Τέλος, είναι ανάγκη να ακολουθεί με συνέπεια και ακρίβεια τις εντολές του υπεύθυνου μηχανολόγου για να αποφεύγονται τυχόν παραλείψεις ή λάθη κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του.
Σπουδές:
Σπουδές προσφέρονται στα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) στην ειδικότητα Μηχανολογικών Εγκαταστάσεων και Κατασκευών που ανήκει στον Τομέα Μηχανολογίας τον οποίο επιλέγει ο μαθητής στη Β΄ Λυκείου. Η συνολική διάρκεια φοίτησης είναι 3 χρόνια και επίπεδο σπουδών 3 (N.3475/2006). Στους αποφοίτους του ΕΠΑ.Λ. χορηγείται απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου και πτυχίο ειδικότητας επιπέδου 3. Το απολυτήριο Επαγγελματικού Λυκείου είναι ισότιμο με το απολυτήριο του Γενικού Λυκείου, για την πρόσβαση (χωρίς ποσόστωση) στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, μέσα από τη διαδικασία των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Ακόμη, οι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ., έχουν τη δυνατότητα να εγγράφονται στα ΙΕΚ και κατά προτεραιότητα σε τμήματα αντίστοιχης ή ανάλογης ειδικότητας με την ειδικότητα του πτυχίου τους.
Επαγγελματικά Δικαιώματα:
Τα επαγγελματικά δικαιώματα κατοχυρώνονται από το Ν. 1575 που δημοσιεύτηκε στο Φ.Ε.Κ. 207 Α? στις 11-12-1985 και αφορούν τους αποφοίτους ΤΕΕ Β΄ Κύκλου.
Για τους νέους τίτλους σπουδών των ΕΠΑ.Λ, αναμένεται υπουργική απόφαση περί ισοτιμίας τους, με τους παλαιούς τίτλους σπουδών των ΤΕΕ.
Τομείς Απασχόλησης και Προοπτικές Αγοράς Εργασίας:
Μπορεί να απασχοληθεί σε μηχανουργεία, σε εργοστάσια κατασκευής και συναρμολόγησης μηχανών, σε βιοτεχνίες, σε βιομηχανίες, σε τεχνικές εταιρείες και σε εταιρείες που ασχολούνται με την εμπορία μηχανολογικού εξοπλισμού.
Πηγές Πληροφόρησης:
- Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Α΄Αθήνας: Σταδίου 43, Αθήνα, τηλ.: 210/3213697, 210/3213603.
- Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Πειραιά: Δ. Μουτσοπούλου 32, 18540 Καμίνια Πειραιάς, τηλ.: 210-4176795, 210-4176798, 210-4176797. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://grtee-peiraia.att.sch.gr
- Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης: Κολοκοτρώνη 22, Σταυρούπολη 564 30 Θεσσαλονίκη. τηλ: 2310 587 511-2. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://grtee-v.thess.sch.gr/
- ΥΠΕΠΘ: Διεύθυνση Σπουδών Δ/θμιας Εκπαίδευσης, Τμήμα Β΄- ΤΕΕ: Ανδρέα Παπανδρέου 37, 151 80, Μαρούσι, τηλ.: 210-3443337, 210-3443397, Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.ypepth.g/tee.html
- ΟΕΕΚ: Τμήμα Επαγγελματικών Δικαιωμάτων: Λεωφ. Εθν. Αντιστάσεως 41, 142 34 Ν. Ιωνία, τηλ.: 210-2709135, 210-2709134. Ηλεκτρονική διεύθυνση: http://www.oeek.gr